W związku z zadaniami wynikającymi z ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa przedstawiamy Państwu podstawowe informacje dotyczące cyberbezpieczeństwa, zagrożeń i sposobów zabezpieczenia się przed nimi.
Cyberbezpieczeństwo zgodnie z obowiązującymi przepisami, to odporność systemów informacyjnych na działania naruszające poufność, integralność, dostępność i autentyczność przetwarzanych danych lub związanych z nimi usług oferowanych przez te systemy. Wszelkie zdarzenia mające lub mogące mieć niekorzystny wpływ na cyberbezpieczeństwo nazywane są zagrożeniami lub incydentami.
Najpopularniejsze zagrożenia w cyberprzestrzeni to:
- ataki socjotechniczne (przykładowo phishing, czyli metoda polegająca na wyłudzaniu poufnych informacji przez podszycie się pod godną zaufania osobę lub instytucję);
- kradzieże (wyłudzenia), modyfikacje lub niszczenie danych;
- kradzieże tożsamości;
- ataki z użyciem szkodliwego oprogramowania (malware, wirusy, robaki, itp.);
- blokowanie dostępu do usług;
- spam (niechciane lub niepotrzebne wiadomości elektroniczne mogące zawierać odnośniki do szkodliwego oprogramowania).
Przykładowe sposoby zabezpieczenia się przed zagrożeniami:
- aktualizowanie systemu operacyjnego i aplikacji bez zbędnej zwłoki;
- instalacja i użytkowanie oprogramowania przeciw wirusom i spyware. Najlepiej stosować ochronę w czasie rzeczywistym;
- aktualizacja oprogramowania antywirusowego oraz bazy danych wirusów;
- sprawdzanie plików pobranych z Internetu za pomocą programu antywirusowego;
- pamiętanie o uruchomieniu firewalla;
- nie otwieranie plików nieznanego pochodzenia;
- korzystanie ze stron banków, poczty elektronicznej czy portali społecznościowych, które mają ważny certyfikat bezpieczeństwa, chyba, że masz stuprocentową pewność z innego źródła, że strona taka jest bezpieczna;
- regularne skanowanie komputera i sprawdzanie procesów sieciowych. Jeśli się na tym nie znasz poproś o sprawdzenie kogoś, kto się zna. Czasami złośliwe oprogramowanie nawiązujące własne połączenia z Internetem, wysyłając twoje hasła i inne prywatne dane do sieci. Może również zainstalować się na komputerze mimo dobrej ochrony;
- nie używanie niesprawdzonych programów zabezpieczających czy też do publikowania własnych plików w Internecie (mogą one np. podłączać niechciane linijki kodu do źródła strony);
- regularne wykonywanie kopii zapasowych ważnych danych;
- staranie się aby nie odwiedzać zbyt często stron, które oferują niesamowite atrakcje (darmowe filmiki, muzykę, albo łatwy zarobek przy rozsyłaniu spamu) – często na takich stronach znajdują się ukryte wirusy, trojany i inne zagrożenia;
- nie zostawianie danych osobowych w niesprawdzonych serwisach i na stronach, jeżeli nie ma się absolutnej pewności, że nie są one widoczne dla osób trzecich oraz nie wysyłanie w wiadomościach e-mail żadnych poufnych danych w formie otwartego tekstu przykładowo dane powinny być zabezpieczone hasłem i zaszyfrowane. Hasło najlepiej przekazuj w sposób bezpieczny przy użyciu innego środka komunikacji;
- należy pamiętać, że żaden bank czy Urząd nie wysyła e-maili do swoich klientów/interesantów z prośbą o podanie hasła lub loginu w celu ich weryfikacji.
Bieżące informacje na temat cyberbezpieczeństwa:
- zestaw porad bezpieczeństwa dla użytkowników komputerów prowadzony na stronie internetowej CSIRT NASK – Zespołu Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego działającego na poziomie krajowym: Darmowy zestaw porad na temat cyberbezpieczeństwa
- poradniki na witrynie internetowej Ministerstwa Cyfryzacji: Baza wiedzy na temat cyberbezpieczeństwa
- publikacje z zakresu cyberbezpieczeństwa: CERT
- strona internetowa kampanii STÓJ POMYŚL POŁĄCZ mającej na celu zwiększanie poziomu świadomości społecznej i promowanie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni: STÓJ POMYŚL POŁĄCZ
Zgłaszanie incydentów bezpieczeństwa: https://incydent.cert.pl/
